W to mi graj

S, C, R, A, B, B, L, E – z tych liter można utworzyć następujące wyrazy: as (dwa punkty), ser (trzy punkty), era (trzy punkty), las (cztery punkty), ale (cztery punkty), bar (pięć punktów), cel (pięć punktów), bal (sześć punktów), cela (sześć punktów), laser (sześć punktów), serca (sześć punktów), Abel (siedem punktów), Crabbe (jedenaście punktów).

Scrabble, gra, w której układa się na planszy powiązane ze sobą słowa. Kiedy nadchodzi twoja kolej, wykonujesz ruch, wymieniasz dowolną liczbę płytek lub opuszczasz kolejkę. Pomyłki zapewniają dobry humor, punkty zaś – zwycięstwo. Aby wygrać, należy zwracać uwagę na wartość wylosowanych liter i premiowane pola.

Gracze: galaktyczni podróżnicy, mugole, pacjentki szpitala psychiatrycznego, czarnoksiężnicy, psy. Niedowiarków zapraszam do lektury Opiekunów, gdzie Dean Koontz opisuje inteligentnego golden retrievera ogrywającego właścicieli. Trudno się dziwić, że nazwano go Einsteinem. W powieściach, niezależnie od formy czy tematyki, nie brakuje chętnych do zabawy. Gra Ada Veen i Arthur Dent, Susanna i Georgina. Magnus Bane nieskromnie określa się mianem czempiona (zob. Cassandra Clare, Kroniki Bane'a). A małomówny okularnik, Jimmy Cullum (Stephen King, To), zapewne wróciłby z zaświatów, żeby znów zagrać.

Po czym poznać scrabblist(k)ę? Ten, kto na każdym zjeździe rodzinnym wyciąga planszę i namawia zebranych do wzięcia udziału w turnieju, zazwyczaj nie unika również podobnych rozrywek umysłowych. Nieobce są mu anagramy, palindromy (córkę zatem nazwie Hannah), lipogramy, krzyżówki i rebusy. Wybierając miejsce pochówku takiego pasjonata, krewni sugerują się, rzecz jasna, potrójną premią słowną (o czym wspomina Jasper Fforde w The Big Over Easy).

W Republice Gileadzkiej scrabble przybiera postać zakazanej przyjemności, kobietom bowiem nie wolno uczestniczyć w rozgrywkach (nie tylko publicznych, ale i prywatnych). Atwood podkreśla wpływ sytuacji społecznej na, wydawałoby się, nieznaczny fragment codzienności: dawniej grali głównie starzy ludzie, telewizja gwarantowała większą frajdę, teraz to czynność niebezpieczna, nieprzyzwoita, pożądana.

Inne użycia: płytki z literami przydadzą się podczas nawiązywania kontaktu z ukochanym czworonogiem. Doszedłszy do tego wniosku, Travis zadaje Einsteinowi pytania, podczas gdy pies układa nosem, niekiedy nawet kilkuwyrazowe, odpowiedzi. Rosemary Woodhouse natomiast dzięki wspomnianym płytkom rozszyfrowuje anagram (nie obywa się bez błędów – początkowo, z All Of Them Witches, tytułu książki, powstaje zdanie elf shot lame witch) i odkrywa prawdziwą tożsamość sąsiada, Romana Castaveta.

Odmiany: angielska, francuska, niemiecka, literacka. C. S. Lewis grywał z żoną, Joy Davidman, w pięciu językach, to czemu i my nie mielibyśmy spróbować? Nie da się ukryć, zawartość polskiego zestawu nie sprzyja realizacji tego rodzaju pomysłów, trzeba więc własnoręcznie dorobić brakujące płytki. Spisać nowe zasady. Niech gracze wykonują ruchy w dowolnym języku, rzeczywistym lub fikcyjnym (fani Tolkiena mogą skorzystać z dialektów, jakimi posługują się mieszkańcy Śródziemia).

Dozwolone słowa: w trakcie rozgrywki niejednokrotnie padają podejrzenia o oszustwo. Sami przyznajcie, ZQFMGB nie wygląda przekonująco, zdaniem Calvina jednak jest to rodzaj robaka z Nowej Gwinei (Calvin i Hobbes, powołani do życia przez Billa Wattersona, spierają się na ten temat w szóstym tomie komiksu). A crzjgrdwldiwdc (Douglas Adams, Restauracja na końcu wszechświata)? Jeszcze gorzej.

Nie martwcie się, niewinne kłamstwa nikogo nie dyskwalifikują. Nabrawszy ochoty do żartów, Nora wymyśla szyndyk, potrawę przyrządzaną z szynki i indyka, oraz pidżemkę, trójkątną czapkę noszoną przez drwali. Z poważną miną podaje znaczenie obu terminów, aż Travis, świadomy zastawianej nań pułapki, wybucha śmiechem, po czym wyznaje ukochanej miłość. Kto wie, może i wasza mistyfikacja zakończy się oświadczynami?

Czy scrabblemania wynika ze szczególnego upodobania do języka, czy też upodobanie do języka stanowi rezultat częstej gry? Chcąc obudzić w Esther Greenwod dawne zainteresowanie słowami, nauczyciel angielskiego przynosi chorej scrabble. Wiele pacjentek wybiera tę formę spędzania czasu. Wymieńmy choćby Susannę Kaysen i Georginę Tuskin, które w przerwach między kolejnymi partiami zapominają o zmartwieniach. (Warto zauważyć, że bohaterki, podobnie jak Sylvia Plath oraz Zelda Fitzgerald, przebywają w szpitalu McLean).

Wyśmiewani przez rówieśników, młodzi chłopcy nieraz uciekają w świat fantazji. Bastian Baltazar Buks uwielbia czytać, Ambrose Bukowski (Susin Nielsen, Word Nerd) zaś – grać. Nie potrafi się bić, mało mówi i ma alergię na orzechy, ale anagramowanie nie sprawia mu żadnych trudności. Niecodzienne hobby okazuje się pomocne w nawiązywaniu przyjaźni.

S, C, R, A, B, B, L, O, H, O, L, I, Z, M – z tych liter można utworzyć następujące wyrazy: los (cztery punkty), rola (pięć punktów), czar (pięć punktów), Orcio (sześć punktów), cool (sześć punktów), chaos (osiem punktów), Bilbo (dziesięć punktów), choroba (dwanaście punktów).